چکیده

تحولات و دگرگونی‌های سیاسی مصر، تونس و لیبی پس از انقلاب‌های عربی و تغییر رژیم‌های استبدادی، موج تازه‌ای از به قدرت رسیدن اسلام‌گرایان نظیر اخوان‌المسلمین را به دنبال داشت. این تحول مهم سبب شکل‌گیری نظم سه‌قطبی منطقه‌ای در خاورمیانه بر مبنای نظم اسلام‌گرایی انقلابی، نظم اخوانی و نظم سلفی شد، اما مشکلات داخلی و کارشکنی‌های خارجی که اخوان‌المسلمین را از عرصه سیاسی قدرت در مصر خارج کرد، یکی از پایه‌های مهم این نظم سه‌قطبی در خاورمیانه را فروریخت. مسلماً وقوع این رخداد مهم، نه تنها پیامدهایی را در بُعد داخلی برای مصر به همراه خواهد داشت، بلکه با تأثیر بر روابط بازیگران منطقه‌ای،‌ بر محیط امنیتی خاورمیانه و شمال افریقا نیز تأثیرگذار خواهد بود. بر همین مبنا، مقاله مذکور می‌کوشد به بررسی تأثیر افول نظم اخوانی بر نظم امنیتی خاورمیانه و شمال افریقا بپردازد. در همین راستا می‌توان سؤال اصلی مقاله حاضر را این‌گونه طرح کرد که فروپاشی نظم اخوانی، مؤید کدام تغییرات در نظم منطقه‌ای خاورمیانه خواهد بود؟ در پاسخ به این سؤال می‌توان این فرضیه را مطرح کرد که به نظر می‌رسد فروپاشی نظم اخوانی موجب شکل‌گیری نظم امنیتی خاورمیانه در قالب قطب‌بندی میان بازیگران منطقه‌ای بر مبنای الگوی موازنه قوا شده است.