نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
در میان اندیشمندان سیاسی اسلام‌گرای ترکیه، فتح‌الله گولن چهره‌ای نام آشنا برای تحلیلگران امور سیاسی و مذهبی ترکیه و اروپایی به شمار می‌رود. اما درباره وی و آثارش در ایران متون بسیار اندکی وجود دارد و آرای وی تا اندازه‌ای ناشناخته مانده است. تأکید گولن بر الگوی همزیستی میان-ادیان دوره عثمانی و الگوی سنتی آن دوران، خود نشان از محافظه‌کاری و تأثیر سنت در اندیشه سیاسی وی دارد. سازگاری اسلام و مدرنیته، آموزش جوانان، امنیت، نقش زنان در جامعه و گفتگوی میان ادیان از مهم‌ترین عناصر فکری اندیشه گولن می‌باشد. اما سئوال اصلی این است که نقش اندیشه و فعالیتهای وی چه تأثیری بر جنبش اجتماعی – سیاسی اسلام‌گرای ترکیه و حزب عدالت و توسعه که بیش از 10 سال زمام امور ترکیه لائیک را در دست خود دارد، داشته است. این مقاله با مطالعه آثار و فعالیت گولن تلاش می‌کند تا رابطه میان نظریه وی و معیارهای ایدئولوژی سیاسی محافظه‌کاری کلاسیک غرب و تأثیرگذاری وی بر جریان اصلی اسلام‌گرایی در ترکیه کنونی را تبیین نماید.
)