چکیده

در عصر جهانی‌شدن برخی مرزهای ملی به‌طور فزاینده‌ای نفوذپذیر شده‌اند. اما تعداد روزافزونی از کشورها وجود دارند که سعی می‌کنند با موانع مصنوعی شگفت‌انگیز که ممکن است یادآور دیوار بزرگ چین یا قلعه‌های قرون‌وسطایی باشند، خود را از همسایگانشان جدا کنند. هرچند هدف تمام این دیوارها محاصره‌کردن جمعیت نیست، اما صرف حضورشان باعث ایجاد محدودیت در برخی حقوق می‌شود. در واقع محدودیت‌های اعمال-شده در آزادی تردد ناگزیر منجر به افزایش محدودیت‌ها در سایر حقوق اساسی به‌ویژه حقوق مربوط به منابع طبیعی نیز می‌شود. برای مثال، ساخت دیوار در نوار غزه و کرانۀ باختری تا حد زیادی در فقیرشدن تأسف‌بار جمعیت‌های فلسطینی که «پشت» دیوارها قرار گرفته‌اند، نقش داشته است. هدف این پژوهش مطالعه پیامدهای سیاسی ـ حقوقی دیوارکشی در قلمروهای موردمناقشه است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد از بعد حقوقی مهمترین پیامد ساخت دیوار نقض حقوق فردی و جمعی افراد و کاهش دسترسی آنها به منابع موجود در مناطق دیوارکشی‌شده است. محدودیت‌های وضع‌شده از سوی رژیم اسراییل موجب کاهش توانایی جمعیت‌های فلسطینی جهت ادامه بقا شده است. از جمله مهمترین پیامدهای سیاسی دیوارکشی در سرزمین‌های اشغالی فلسطین نیز می‌توان به سیاست محاصره فضایی، تخریب منازل، توقیف‌های اداری، ایجاد ایست‌بازرسی‌های فراوان، جداسازی و تغییر مداوم در نحوه اعطای مجوز کار اشاره کرد.