چکیده
هدف: ایران و عربستان بهعنوان دو بازیگر کلیدی در آسیای جنوب غربی در کنار ترکیه و رژیم اسرائیل در حال تلاش برای افزایش قدرت و شکل دادن به الگوی ژئوپلیتیکی مدنظر خود در این حوزه جغرافیایی هستند. وقوع بیداری اسلامی (بهار عربی) در سال 2012 بر رقابت ژئوپلیتیکی ایران و عربستان در منطقه دامن زد و منطقه صحنه رقابت دو کشور قرار گرفت. در این راستا این پژوهش با بهرهگیری از تئوری «تامپسون و کلرمونت» بهدنبال بررسی ابعاد رقابت ژئوپلیتیکی ایران و عربستان در جنوب غرب آسیا در بازه زمانی 2012-2022 است.
روششناسی: روش مورداستفاده در این پژوهش از بعد هدف "کاربردی" و از بعد ماهیت "توصیفی – تحلیلی" و شیوه گرداوری اطلاعات کتابخانهای و اسنادی است.
یافتهها: نتایج حاصل از پژوهش متناسب با تئوری تامپسون و کلرمونت نشان میدهد که رقابت ژئوپلیتیکی دو کشور در آسیای جنوب غربی در سه بعد "رقابت فضایی، رقابت موقعیتی و رقابت اندیشهای" قرار دارد. در بعد فضایی رقابت دو کشور در کانونهایی فضایی مهم در آسیای جنوب غربی نظیر عراق، بحرین، یمن، سوریه و لبنان در جریان بوده است. در بعد موقعیتی رقابت دو کشور در بعد ژئواستراتژیک و تلاش برای دستیابی به اهداف خود در منطقه آسیای جنوب غرب، تلاش برای تجهیز نظامی بیشتر و رقابت اقتصادی در قالب فروش منابع انرژی و تسلط بر گذرگاهای انتقال منابع انرژی قرار داشته است. در بعد اندیشه ای نیز رقابت اصلی دو کشور در زمینه رقابت مذهبی در قالب دو اندیشه تشیع و وهابیت و تلاش برای ائتلافسازی با سایر کشورها قرار داشته است
موضوعات