چکیده
هدف: لبنان بهعنوان یکی از عرصههای رقابت میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، همواره از اهمیت بسزایی برخوردار است. به این دلیل، این پژوهش سعی میکند بازیگری رقابتمحورانه تهران و ریاض را در لبنان از منظر موازنه تهدید مورد واکاوی قرار دهد تا عوامل تأثیرگذار بر چیستی و چرایی این تقابل برخلاف رویکرد صرف سازهانگارانه که رویکردی رایج در این عرصه است، مشخص شود.
روش: روش پژوهش، تبیینی و شیوة گردآوری منابع، کتابخانهای است و در پی پاسخ بهاین سؤال است که زمینهها و پیامدهای رقابت ایران و عربستان در لبنان چه بوده است.
یافتهها: ژئوپلیتیک بااهمیت لبنان و تعدد قومی_مذهبی که باعث نزاعهای داخلی و مانع شکلگیری دولت_ملت قوی میشود از جمله عواملی است که بر نقشآفرینی ایران و عربستان در لبنان تأثیر گذاشته است. پیامدهای این رقابت نیز، تشدید شکنندگی ساختار اجتماعی_سیاسی و اقتصادی، گسترش حوزه نفوذ رقبای منطقهای و جهانی و حاکم شدن جو امنیتی در لبنان بوده است
نتیجهگیری: بحران لبنان، ریشه در تاریخ و جغرافیای این کشور دارد. دولت ضعیف و وجود گروههای قومی و مذهبی متعدد، زمینه مناسبی را برای نقشآفرینی ایران و عربستان در لبنان ایجاد کرده است. این دو کشور با درک واقعیتهای بینالمللی برای ائتلافسازی با گروههای همسوی خود در لبنان، اقدامات فراوانی انجام دادند و با حمایتهای سیاسی، نظامی، اقتصادی و... در این عرصه در کنار تلاش برای توانمندسازی هر چه بیشتر جریانهای تحت حمایت خویش در عرصه داخلی لبنان، سعی کردند به افزایش نفوذ خود و تضعیف جایگاه و منافع رقبای منطقهای در این کشور اقدام کنند.
کلیدواژهها
موضوعات