چکیده
هدف: ضرورت حکومت در جامعه در هر دوره، امری نیست که شخص، گروه یا صاحب ملکی آن را انکار کند. بنابراین، با این اندیشه، چه تصویری از حکومت و احکام آن در دوره غیبت می تواند وجود داشته باشد؟
روش: برای پرداختن به این مسئله، بحث سلطان عادل و ظالم که در عصر سید، اندیشه ای مسلط محسوب می شد، به عنوان چارچوب نظری مطرح است. سید مرتضی، سنت فقهی جدیدی در تعامل با نظام سلطانی بنیان گذاری کرده است که از آن می توان با عنوان « فقه السلطانی» یاد کرد.
یافته ها: یافته ها نشان می دهد که بقای حکومت های قاجار به این بوده است که فقه السلطان باعث بقای حکومت قاجار بوده هست نتیجه گیری: نظریه سیدمرتضی سبب شده است تا حقوق و قوانین اسلامی در جهت همکاری با تایید حکومت موجود نوشته شود و در دوران مشروطه، علمای معاصر، قوانین را در جهت همکاری با حکومت موجود تطبیق دادهاند.
کلیدواژهها
موضوعات
ابوصلاح حلبی، تقی بن نجم (374-447)، الکافی فی الفقه، تحقیق رضا استادی، قم، مؤسسۀ بوستان کتاب، 1387
ابن ادریس، محمد بن احمد (543-598)، السَّرائر الحاوی لِتَحریرِ الفتاوی، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1428ق
ابن زهره حلبی، حمزه بن علی (511-585)، غُنیَه النُزوع الی عِلمَیِ الاصول و الفروع، تحقیق ابراهیم البهادری، قم، مؤسسه الامام الصادق، 1417ق.
آبی، حسن بن ابی طالب (؟-690)، کشف الرُّموز فی شرح المختصر النافع، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1408ق
جمشیدی، محمد حسین(1384) ، اندیشه فقهی امام خمینی، تهران، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
حاضری، علی محمد (1376)، نظم و فقه و امنیت اجتماعی از دیدگاه امام خمینی، مجله حضور.
حلبی، الکافی، ( ۱۳۷۹) و شریف المرتضی، رساله فی العمل مع السلطان
شفیعی، محمود (1390)، اندیشه سیاسی سید مرتضی، قم: مؤسسه بوستان کتاب، چاپ سوم
شهید ثانی، زین الدین علی (911-966) مَسالک الأَفهام الی تَنقیح شرائع الاسلام، قم، مؤسسه المعارف الاسلامیه، 1413ق
الشریف المرتضی، الرسائل، ج2، ص 90 – 93
گفت و گو با آیه الله معرفت و آیه الله محسنی، « ولایت فقیه، شورا و دموکراسی »، فصلنامه علوم سیاسی، 1(2): 11-12.
عمیدزنجانى، (۱۳۷۹) عباسعلى، فقه سیاسى، چ سوم، تهران، امیرکبیر.
علمالهدی، معروف به شریف مرتضی، علی بن حسین (355-436) الِانتصار، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1415ق
فخرالمحققین، محمد بن حسن (682-771)، ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد، قم، المطبعه العلمیه، 1387ق
قرشی بنابی، علی اکبر، (1380)، قاموس قرآن، تهران: دارالکتب الاسلامی
کنستانتینویرژیل گئورگیو،مشکینی، علی (1361)، معارج الاصول، قم، موسسه آل البیت (ع) للطباعه والنشر
کرکی، علیبنحسین عاملی (1414)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج1، قم: مؤسسه آل البیت:، چ2، ق.
گرجی، ابوالقاسم (1421)، تاریخ فقه و فقه، تهران: سمت
طباطبایی، محمدحسین (1391). المیزان، تهران: دارالکتب الاسلامی
طوسی، محمد بن حسن (385-460)، النِهایه فی مُجَرّدِ الفقه و الفتوی، بیروت، دارالکتب العربیه، 1400ق
کارل مانهایم (1355)، ایدئولوژی و اوتوپیا، ترجمه فریبرز محمدی، انتشارات دانشگاه تهران
محقق حِلّی، جعفر بن حسن (602-676)، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، با تعلیقات سیدصادق شیرازی، تهران
مفید، محمد بن محمد (336-413)، المُقنِعَه، قم، موسسه النشر الاسلامی،1410ق
موسوی خمینی، روح الله(1375)، ولایت فقیه، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)
موسوی خمینی، روح الله(1377)، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)
موسوی خمینی، روح الله(1385)، رسائل، قم: انتشارات مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
موسوی خمینی (1375)، التعلیقه علی الفوائد الرضویه، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)
مزینانی، محمدصادق(1381)، اندیشههای سیاسی و فقهی محقق نراقی، قم: دبیر خانه مجلس خبرگان رهبری
نراقی، مولی احمدبنمحمدمهدی (1417)، عوائد الأیام فی بیان قواعد الأحکام و مهمات مسائل الحلال و الحرام، قم: انتشارات دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم
نجفی، محمدحسن بن باقر (1200-1266) جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1981م
References
Abu Salah Halabi, Taqi bin Najm (374-447), Al-Kafi Fi Fiqh, Research by Reza Ostadi, Qom, Bostan Kitab Institute, 2017
Ibn Idris, Muhammad Ibn Ahmad (543-598), Al-Saraer al-Hawi for Tahrir al-Fatawi, Qom, Al-Nashar al-Islami Foundation, 1428 AH
Ibn Zahra Halabi, Hamzah bin Ali (511-585), Ghuniyat al-Nuzua al-Alami al-Asul wa al-Faru', researched by Ebrahim al-Bahadari, Qom, Imam al-Sadiq Foundation, 1417 AH.
Abhi, Hasan bin Abi Talib (?-690), Kashf al-Rumoz fi Sharh al-Mukhtasar al-Nafi, Qom, Al-Nashar al-Islami Est., 1408 AH
Jamshidi, Mohammad Hossein (1384), Imam Khomeini's jurisprudential thought, Tehran, Imam Khomeini Research Institute and Islamic Revolution. (In Persian)
Hashedi,Ali Mohammad (1998), order and jurisprudence and social security from Imam Khomeini's point of view, Huzur magazine. (In Persian)
Halabi, al-Kafi, (2001) and Sharif al-Mortaza, treatise on action with al-Sultan
Shafiei, Mahmoud (2012), Political Thought of Seyyed Morteza, Qom: Bostan Kitab Institute, 3rd edition Martyr Thani,
Zain al-Din Ali (911-966) Masalak al-Afham al-Tanqih Shaaree al-Islam, Qom, Al-Maarif al-Islamiya Est., 1413 AH
Al-Sharif al-Mortaza, Al-Rashale, vol. 2, pp. 90-93 Conversation with Ayatollah Marafet and Ayatollah Mohseni, "Velayat Faqih, Shura and Democracy", Political Sciences Quarterly, 1(2): 11-12.
Omid Zanjani, (2001) Abbas Ali, political jurisprudence, third grade, Tehran, Amir Kabir. Alam Al-Hadi, known as Sharif Mortaza, Ali bin Hossein (355-436) Al-Intisar, Qom, Al-Nashar al-Islami Foundation, 1415 AH (In Persian)
Fakhr al-Haqqin, Muhammad bin Hassan (682-771), explanation of the benefits in the explanation of the problems of the rules, Qom,
Al-Matabah Al-Alamiya, 1387 A.H. Qureshi Bonabi, Ali Akbar, (2010), Qur'an Dictionary, Tehran: Dar al-Kitab al-Islami Constantin Virgil Georgiou(In Persian)
Mishkini, Ali (1983), Ma'araj al-Asul, Qom, Al-Bayt Institute for Printing and Publishing Karki(In Persian)
Ali bin Hossein Ameli (1414), Jami al-Maqasid fi Sharh Al-Qasas, Vol. 1, Qom: Al-Al-Bayt Institute, Ch. 2,
Mohammad Hossein (2011). Al-Mizan, Tehran: Dar al-Kitab al-Islami Tusi, Muhammad Ibn Hasan (385-460), Al-Nahiya fi Mujjard al-Fiqh and al-Fatwi, Beirut, Dar al-Kitab al-Arabiya, 1400 AH
Karl Mannheim (1977), Ideology and Utopia, translated by Fariborz Mohammadi, Tehran University Press Mohagheq Helli(In Persian)
Jafar bin Hasan (602-676), Shar'e al-Islam fi al-Halal and Haram issues, with annotations by Seyyed Sadeq Shirazi, Tehran Mufid,
Muhammad bin Muhammad (336-413), Al-Muqna'a, Qom, Al-Nashar al-Islami Institute, 1410 AH
Mousavi Khomeini, Ruhollah (1997), Velayat Faqih, Tehran: Institute for Editing and Publishing the Works of Imam Khomeini (RA) (In Persian)
Mousavi Khomeini, Ruhollah (1999), Commentary on the Hadith of the Soldiers of Reason and Ignorance, Tehran: Imam Khomeini (R.A.) Editing and Publishing Institute (In Persian)
Mousavi Khomeini, Ruhollah (2007), Rasail, Qom: Publications of Ismailian Press Institute. (In Persian)
Mousavi Khomeini (1997), Commentary on the benefits of al-Razaviyyah, Tehran, Imam Khomeini (R.A.) Editing and Publishing Institute (In Persian)
Mazinani, Mohammad Sadegh (2012), Political and Jurisprudential Thoughts of Mohaghegh Naraghi, Qom: Secretary of the Assembly of Leadership Experts Naraghi,
Molly Ahmed bin Mohammad Mahdi (1417), Awaed al-Ayayam in the statement of the rules of rulings and the ammunition of halal and haram issues, Qom: Qom Seminary Publications Office (In Persian)
Najafi, Muhammad Hasan bin Baqir (1266-1200) Jawaharlal Kalam in the description of the Sharia of Islam, Beirut, Dar Ihya al-Tarath al-Arabi, 1981.
)