چکیده
هدف: ظهور و تقویت حزبالله در لبنان، در ابتدای دهه 1980 که متأثر از انقلاب اسلامی ایران بود و نقش ایران در قدرتیابی این جنبش شیعیِ، دارای راهبرد مقاومت از یک گروه چریکی و شبه نظامی کوچک به عنوان بازیگری منطقهای، مورد توجه تحلیلگران مسائل خاورمیانه بوده است. از این رو، هدف مقاله حاضر تبیین چگونگی ایفای نقش ایران در زمینهی بسترسازی ظهور حزبالله، شکلگیری و تقویت این جنبش است.
روش: این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با بهرهگیری از منابع کتابخانهای و اینترنتی انجام شده است.
یافتهها: در ظهور و شکلگیری حزبالله دو مؤلفه هویت، امنیت و بقای مادی نقشآفرین بوده است و انقلاب اسلامی ایران و کنشهای ایران در ابتدای دهه 1980 به انحای مختلف در ظهور و تقویت این جنش شیعی ضداسرائیلی تأثیرگذار بودهاند که این امر، از یک سو در قالب شکلگیری هویت حزبالله و ایجاد هویت مقاومت ضدصهیونیستی در آن بروز یافته است و از سوی دیگر، منجر به تشدید تحرک نظامی شیعیان و سازماندهی و انسجام و تقویت توان نظامیِ این شیعیان، همسو با انقلاب اسلامی در چارچوب جنبش حزبالله گردیده است. این امر، ناشی از همزیستی عمیق بین اولویتهای ایدئولوژیک و استراتژیک ایران در خصوص حزبالله بوده است که به تأمین منافع استراتژیک و ایدئولوژیک ایران نیز انجامید و به تدریج منجر به ارتقای جایگاه حزبالله برای ایران و سوریه، از بازیگری محلی در دهه 1980 به دارایی استراتژیک در سطح منطقهای در دهههای اخیر گردید.
نتیجهگیری: شکلگیری حزبالله در لبنان، برخاسته از مؤلفههای هویتی ناشی از ایدئولوژی اسلام سیاسی شیعی و مبتنی بر ملاحظات واقعگرایانه ایران در جهان عرب و به صورت خاص لبنان و موضوع و آرمان فلسطین و مقابله با اسرائیل و متأثر از اتحاد ایران و سوریه بوده است.
کلیدواژهها
موضوعات
)