• ثبت نام
  • ورود به سامانه
  • English

مطالعات سیاسی جهان اسلام

  1. صفحه اصلی
  2. مناقشات منفعت طلبانه و بحران امنیتی آب در حوزه آبریز مشترک در منطقه غرب و جنوب غرب آسیا

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

هزینه چاپ مقاله

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

فرم ها

راهنمای نویسندگان

مناقشات منفعت طلبانه و بحران امنیتی آب در حوزه آبریز مشترک در منطقه غرب و جنوب غرب آسیا

    نویسندگان

    • الهه جدیدی 1
    • احمد جانسیز 2

    1 دانشگاه سراسری گیلان

    2 دانشگاه گیلان

,

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

10.30479/psiw.2021.12061.2670
  • مشخصات مقاله
  • مراجع
  • دریافت فایل
  • ارجاع به این مقاله
  • آمار
  • هم رسانی

چکیده

هدف: این نوشتار در نظر دارد برای فهم و تبیین ابعاد بحران آب در منطقه غرب و جنوب غرب آسیا و بررسی و تحلیل نگاه امنیتی-سیاسی رژیم اشغالگر قدس به منابع آبی در منطقه که چگونه می‌تواند معادلات آبی منطقه را تحت شعاع قرار دهد و کشور ترکیه نیز با وجود برنامه‌های توسعه منابع آبی در منطقه، چگونه به دنبال تحقق اهداف خود و تبدیل‌شدن به قطب صنعتی منطقه است که درنهایت هر دو بازیگر به محرک اصلی ایجاد تنش و چالش جدی در منطقه مبدل شده‌اند.
روش: روش تحقیق مقاله حاضر توصیفی-تحلیلی و مطالعه موضوع به صورت تطبیقی در چهارچوب نظریه «ژئوپلیتیک و هیدروپلیتیک» است. اطلاعات لازم با استفاده از شیوه کتابخانه‌ای و با مراجعه به کتاب‌ها، مقالات، و نشریات داخلی و خارجی گردآوری شده است.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که بحران امنیتی آب یکی از مهم‌ترین چالش‌های ژئوپلیتیک در آسیای غربی مطرح است. این منطقه جزء مناطق کم آب دنیا است که همین امر بسیاری از کشورهای این منطقه را به عقد پیمان‌ها و تدابیر سیاسی غیرمتداول واداشته است. بیشتر کشورهای آسیای غربی رودخانه‌های مشترکی دارند و این رودخانه‌ها غالباً بدون طرح و برنامه‌ریزی کلان در معرض بهره‌برداری بیش‌ازحد آب قرار دارند.در طول نیم‌قرن گذشته منازعات اعراب –رژیم اشغالگر قدس و به دنبال آن اهداف توسعه آبی ترکیه و تدابیر ژئواستراتژیک این کشور در آسیای غربی لزوم آنالیز دیپلماسی آب در منطقه را تحقق بخشیده است.
نتیجه‌گیری: درواقع تقسیمات سیاسی منطبق بر حوضه‌های آبریز طبیعی نیست و مرزهای بین‌المللی بین کشورها نیز با آن منطبق نیست و این عدم تطابق تقسیمات سیاسی با حوضه‌های آبریز سبب اصلی ایجاد سوء مدیریت و عدم مدیریت بهینه منابع آب و در طولانی‌مدت سبب ایجاد بحران و تنش آبی در کشور و در کل منطقه خاورمیانه و جهان اسلام شده امری که در آینده نزدیک منجر به جنگ آب در کشور و نیز در سراسر خاورمیانه خواهد شد. این مقاله به صورت اسنادی و با شیوه توصیفی-تحلیلی بحران امنیتی آب در رژیم اشغالگر قدس و نقش ترکیه و اهداف یک‌سویه آن و تبعات آن در جهان اسلام را مورد تحلیل قرار داده است.

کلیدواژه‌ها

  • بحران آب
  • هیدروپلیتیک آب
  • آسیای غربی
  • XML
  • اصل مقاله 975.31 K
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
مراجع
 
1.ببران،صدیقه؛هنربخش،نازلی. (1387). بحرانوضعیتآبدرایرانوجهان.پژوهشنامهمطالعاتتوسعهپایدارومحیط‌زیست،(1)،تهران،اندیشهبرترپویا، (10-11)
2.جدیدی، الهه. (1395). بررسی هیدروپلیتیک بحران آب در آسیای غربی؛ فرصت‌ها و چالش‌ها. اولین همایش بین‌المللی بحران‌های ژئوپلیتیکی جهان اسلام، (18-19)
3.جدیدی، الهه. (1396). نقش راهبردی آب در ژئوپلیتیک آسیای غربی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سراسری گیلان.
4. چیت‌ساز، محسن. (1386). آب و امنیت بین‌المللی، پژوهشنامه مطالعات توسعه پایدار. (1)، تهران، اندیشه پویا برتر، (10-11).
5.حافظ‌نیا، محمدرضا. (1371). تنگه هرمز و حقوق بین‌الملل دریاها. مجله رشد جغرافیا، (29)، (19-20).
6.حافظ‌نیا، محمدرضا. (1389). یک منطقه ژئوپلیتیکی چگونه تحول می‌یابد؟ فصلنامه ژئوپلیتیک، 6(1)، (11).
7.حافظ‌نیا، محمدرضا. (1381). آب و تنش‌های اجتماعی-سیاسی، مطالعه موردی: گناباد. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، (66-65).
8. صادقی، سید شمس‌الدین. (1385). هیدرولیک و بحران آب. اطلاعات سیاسی و اقتصادی، (115-116).
9.قلی‌زاده، علی. (1390). نقش آب به‌عنوان ابزار سیاسی در مناقشه فلسطین-رژیم صهیونیستی. فصلنامه سیاست خارجی، 25، (10-11).
10.   ماهنامه بقیع. (1371). ارکان روحانیت مبارز جزیره العرب، شماره 9، (16).
11.   مختاری­هشی، حسین؛ قادری حاجت، مصطفی. (1387). هیدروپلیتیک خاورمیانه در افق سال 2025 م، مطالعه موردی: حوضه‌های دجله و فرات، رود اردن و رود نیل. فصلنامه ژئوپلیتیک(1).
12.  معموری، علی؛ کاظمی، سید آصف. (1390). نقش اسرائیل در بحران آب خاورمیانه، سخن تاریخ قم. جامعه­المصطفی العالیه، (12)، 150-121.
13.   ناجی، سعید. (1382). تحلیلی بر ژئوپلیتیک خاور نزدیک بزرگ. انتشارات گوهرشاد.
14.   نامی، محمدحسن؛ محمدپور، علی. (1389). بررسی هیدروپلیتیکی حوضه‌های غرب کشور. مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، (14)،
15.   نجیب، عیسی. (1373). نقش آب در توسعه خاورمیانه، مطالعات خاورمیانه. تهران، مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه، شماره 1، 63-55.
16.   نهازی، غلامحسین. (1378). بحران آب در خاورمیانه. تهران: مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه.
17.وطنی، طیبه. (1391). آب، چالش آینده خاورمیانه. تهران: انتشارات بی‌زمان.
References
1.Baqiya Monthly (1992), The Pillars of the Fighting Clergy of the Arabian Peninsula, Ninth Year, No. 16.
2.Babran, Sedigheh and Honarbakhsh, Nazli (2008), Water Crisis in Iran and the World, Journal of Sustainable Development and Environmental Studies, No. 1, Tehran, Pouya Andisheh Bartar.(in Persian).
3.Chitsaz, Mohsen (2007), International Water and Security, Journal of Sustainable Development Studies. the first number. Tehran. Superior dynamic thinking. 47. (in Persian).
4.Feitelson, Eran (2005), “Political Economy of Groundwater Exploitation: The Israeli Case”, Water Resources Development, Vol 21, No 3, pp 413 – 423.
5.Frederiksen, Harald D (2003) “Water: Israeli Strategy, Implications for Peace and The Viability of Palestine”, Middle East Policy, Vol 10, No 4, pp.69 – 86.
6.Gholizadeh, Ali (2011), The role of water as a political tool in the Palestinian-Israeli conflict, Foreign Policy Quarterly, Twenty-fifth year, No. 2, Summer. (in Persian).
7.Hafeznia, Mohammad Reza (1992), Strait of Hormuz and International Law of the Seas, Journal of Growth Test of Geography, No. 29. (in Persian).
8.Hafeznia, Mohammad Reza (2010), How does a geopolitical region evolve? Geopolitical Quarterly, Year 6, Issue One. (in Persian).
9.Hafeznia, Mohammad Reza and Nikbakht (2002), Water and Socio-Political Tensions, Case Study: Gonabad. Journal of Geographical Research, Year 17, No. 66-65. (in Persian).
10.  Jad, Isaac,(1999). “The role of Ground Water in the Water Conflict and Resolution between Israeli and Palestinian, International Symposium on Ground Water Sustainability”, AppliedResearch Institute – Jerusalem.
11.  Jadidi, Elahe (1396), The Strategic Role of Water in the Geopolitics of West Asia. Master Thesis, Guilan University. (in Persian).
12.  Jadidi, Elaheh (2016), Hydropolitical study of water crisis in West Asia; Opportunities and Challenges, the first international conference on geopolitical crises in the Islamic world. (in Persian).
13.  Jägerskog, Anders (2007), “Why States Cooperate Over Shared Water: The Water Negotiations in the Jordan River Basin”, (2007), in the book Water Resources in the Middle East, Berlin: Springer Berlin Heidelberg, pp195–202.
14.  Mamouri, Ali and Kazemi, Seyyed Asef (2011), The role of Israel in the Middle East water crisis, History of Qom, Al-Mustafa Al-Aali Society, No. 12, pp. 150-121. (in Persian).
15.  Ministry of Energy, Deputy Minister of Water Affairs (1993-1997), Studies on National Water Management Strategies. Volumes 1 to 3. (in Persian).
16.  Ministry of Energy, Deputy Minister of Water Affairs (1998), Studies on National Water Management Strategies. Volumes 1 and 3. (in Persian).
17.  Mokhtari Hashi, Hossein and Ghaderi Hajat, Mostafa (2008), Middle East Hydropolitics on the Horizon of 2025 AD, Case Study: Tigris and Euphrates Basins, Jordan River and Nile River, Geopolitical Quarterly, Fourth Year, First Issue. (in Persian).
18.  Murakami, Masahiro (1995). “Managing Water for Peace in the MiddleEast”, Alternative Strategies. Tokyo: United Nations University Press.
19.  Nahazi, Gholam Hossein (1999), The Water Crisis in the Middle East. Tehran: Center for Strategic Studies in the Middle East. (in Persian).
20.  Naji, Saeed (2003), An Analysis of the Geopolitics of the Greater Near East, Gohar Shad Publications. (in Persian).
21.  Najib, Issa (1993), The role of water in the development of the Middle East, Middle East studies, Tehran, Center for Scientific Research and Strategic Studies of the Middle East, No. 1, 63-55. (in Persian).
22.  Nami, Mohammad Hassan and Mohammadpour, Ali (2010), Hydropolitical study of the western basins of the country. Journal of Geography and Regional Development, No. 14. (in Persian).
23.  Obidollah, Mohammed T,(2009).”Water and the Palestinian-Israeli Conflict”, CE JISS. (in Persian).
24.  Onel, Ergun (2007), “Ham Petrol Enerji”, http://www.iyibilgi.com/haber.php?haber_id=36066.
25.  Sadeghi, Seyed Shamsuddin (2006), Hydraulics and Water Crisis. Political and economic information. No. 115-116. 45. (in Persian).
26.  Seligman, Daniel (2008). “World's major rivers: An introduction water lawwith case studies”, Las Vegas: Colorado River Commission of Nevada.
27.  UNDP, 2016, “Human Development & Water Resources of Report 2016”, Rom, Italy: UNDP. P17
28.  Watani, Tayebeh (2012), Water, the future challenge of the Middle East. Tehran: Timeless Publications. (in Persian).
 
 
 
 
    • تعداد مشاهده مقاله: 613
    • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 611
مطالعات سیاسی جهان اسلام
دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 34
شهریور 1399
صفحه 33-62
فایل ها
  • XML
  • اصل مقاله 975.31 K
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
آمار
  • تعداد مشاهده مقاله: 613
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 611

APA

جدیدی, الهه و جانسیز, احمد . (1399). مناقشات منفعت طلبانه و بحران امنیتی آب در حوزه آبریز مشترک در منطقه غرب و جنوب غرب آسیا. مطالعات سیاسی جهان اسلام, 9(2), 33-62. doi: 10.30479/psiw.2021.12061.2670

MLA

جدیدی, الهه , و جانسیز, احمد . "مناقشات منفعت طلبانه و بحران امنیتی آب در حوزه آبریز مشترک در منطقه غرب و جنوب غرب آسیا", مطالعات سیاسی جهان اسلام, 9, 2, 1399, 33-62. doi: 10.30479/psiw.2021.12061.2670

HARVARD

جدیدی, الهه, جانسیز, احمد. (1399). 'مناقشات منفعت طلبانه و بحران امنیتی آب در حوزه آبریز مشترک در منطقه غرب و جنوب غرب آسیا', مطالعات سیاسی جهان اسلام, 9(2), pp. 33-62. doi: 10.30479/psiw.2021.12061.2670

CHICAGO

الهه جدیدی و احمد جانسیز, "مناقشات منفعت طلبانه و بحران امنیتی آب در حوزه آبریز مشترک در منطقه غرب و جنوب غرب آسیا," مطالعات سیاسی جهان اسلام, 9 2 (1399): 33-62, doi: 10.30479/psiw.2021.12061.2670

VANCOUVER

جدیدی, الهه, جانسیز, احمد. مناقشات منفعت طلبانه و بحران امنیتی آب در حوزه آبریز مشترک در منطقه غرب و جنوب غرب آسیا. مطالعات سیاسی جهان اسلام, 1399; 9(2): 33-62. doi: 10.30479/psiw.2021.12061.2670

  • صفحه اصلی
  • درباره نشریه
  • اعضای هیات تحریریه
  • ارسال مقاله
  • تماس با ما
  • نقشه سایت

اخبار و اعلانات

  • کسب رتبهQ1 فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام در پایگاه استناد ... 1398-12-10
  • رتبه بندی نشریات علمی 1397-02-18
  • پیگیری مقاله های ارسالی به فصلنامه 1396-09-12
  • هزینه چاپ مقاله در فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام 1396-09-12
  • رویکرد فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام 1393-07-02

Creative Commons License
نشریه مطالعات سیاسی جهان اسلام از قانون بین المللی کپی رایت Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY NC) پیروی میکند

اشتراک خبرنامه

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

© سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب