چکیده
هدف: هدف از انجام این تحقیق تبیین این مسئله است که چگونه موقعیت جغرافیایی و وضعیت اقتصادی شیعیان می‌تواند بر همگرایی آنان در منطقه خاورمیانه تأثیرگذار باشد. به‌این‌ترتیب بر تحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار بر همگرایی شیعیان در منطقه خاورمیانه متمرکز است.
روش: این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی، تحلیلی است و داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی گرداوری شده است.
یافته‌ها: یافته‌های میدانی پژوهش حاکی از آن است که مؤلفه‌هایی نظیر عزم مشترک نیروی‌های شیعی برای مقابله با جریان‌های تکفیری و سلفی، تبلیغات فرهنگی کارآمد، برجسته‌سازی اشتراکات فرق شیعه، وجود ذخایر انرژی (نفت و گاز) در کشورهای منطقه، شکل‌گیری اتحادیه‌های اقتصادی، پشتوانه فرهنگی و تمدنی غنی، برخورداری از قلمرو سرزمینی مطلوب، پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار حکومت شیعی در ایران، آیین‌ها و مناسک مذهبی مانند مجالس عزاداری و راهپیمایی اربعین، ارتقای جایگاه شیعیان در ساختار حکومت‌های منطقه و تأکید بر اشتراکات مذهبی وحدت‌آفرین از مهم‌ترین عوامل همگرایی شیعیان در منطقه خاورمیانه است.
نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق حاکی از آن است که از یک‌طرفبیشتر شیعیان در منطقه خاورمیانه زندگی می‌کنند و ویژگی جمعیتی و جغرافیایی منحصربه‌فردی دارند. از طرفی دیگر مؤلفه‌های وحدت‌آفرین متعددی در اختیار دارند؛ بنابراین، می‌توانند به همگرایی دست‌یافته و موقعیت ژئوپلیتیک خود را در منطقه و جهان ارتقا دهند.
)