• ثبت نام
  • ورود به سامانه
  • English

مطالعات سیاسی جهان اسلام

  1. صفحه اصلی
  2. ایران و عراق نوین از منظر استراتژی ژئوپلیتیک (فرصت ها و چالش ها)

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

هزینه چاپ مقاله

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

فرم ها

راهنمای نویسندگان

ایران و عراق نوین از منظر استراتژی ژئوپلیتیک (فرصت ها و چالش ها)

    نویسندگان

    • عباس علی پور 1
    • جهانگیر حیدری 2
    • محمد حسین حاجیلو 3

    1 عضو هیئت علمی دانشگاه جامع امام حسین ع

    2 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی

    3 دانشگاه پیام نور تهران

,

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

  • مشخصات مقاله
  • مراجع
  • دریافت فایل
  • ارجاع به این مقاله
  • آمار
  • هم رسانی

چکیده

جموری اسلامی ایران در فضای پیرامونیِ نزدیکِ خود با رکوردهایی هم‌چون؛ پرشماری همسایگان، تنوع حوزه‌های ژئوپلیتیک، کشورهای ناهمگن قومی و زبانی، بیشینه‌ی تولید و تجارت مواد مخدر و کنش‌های تروریستی مواجه است. در این میان عراق کشوری است که از طرفی جزئی از حوزه ژئوپلیتیکِ خاورمیانه عربی قلمداد می‌گردد و از دیگر سو از ناهمگن‌ترین کشورهایِ قومی و زبانی است. اقدامات جنگ‌افروزانه‌ی مقامات سابق عراق، تداوم بی‌ثباتی‌های سیاسی، پیدایش بسترهای مساعد و مناسبِ زایش و کنش‌گریِ گروه‌های تکفیری و افراطی از مواردی است که در زمینه‌ی چالش-آفرینی و تهدیدِ امنیت ملی ایران محسوب می شود. گرچه عراق دموکراتیک که در آن اکثزیت شیعیان در ساختارهای قدرت حضور داشته باشند گزینه مناسبی برای امنیت ملی ایران قلمداد میگردد، اما در صورت به چالش افتادن این گزینه و از منظر استراتژیِ ژئوپلیتیک سه سناریو از قرارِ 1. عراقِ قدرتمند با رهبری دیکتاتورپایه، 2. عراق تجزیه شده و مواجه با خلاء قدرت 3. عراق فدرالیسم که در آن سه اقلیمِ شیعه، کُرد و سنی بازیگر باشند قابل طرح است. لذا این پژوهش به دنبال دستیابی به این مهم است که کدام یک از سه سناریو پیش‌گفتهمی‌تواند کم‌ترین چالش و بیشترین فرصت را برای امنیت ملی ایران رقم زند؟ یافته‌های تحقیق حکایت از این امر دارد که سناریو شماره 3 از چنین پتانسیلی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

  • عراق نوین
  • امنیت ملی ایران
  • استراتژی ژئوپلیتیک
  • فدرالیسم
  • فرصت ها و چالش ها
  • XML
  • اصل مقاله 324.86 K
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
مراجع
 
الف- کتاب
1.اکبری، حسین،1388،بحران حاکمیت در عراق، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه­سازان نور، نوبت یکم
2.آریان‌پور، کاشانی، 1363،فرهنگ لغت انگلیسی، تهران: نشر امیرکبیر، نوبت نهم
3.برزگر، کیهان، 1385،سیاست خارجی ایران در عراق جدید،تهران: مرکزتحقیقات استراتژیک مجتمع تشخیص مصلحت نظام، نوبت یکم
4.بوزان، باری، 1378، امنیت ملی در جهان اسلام،مترجم پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: نشر پژوهشکده راهبردی، نوبت اول
5.بوفر، آندرو، 1366، مقدمه‌ای بر استراتژی، ترجمه: مسعود کشاورز، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، نوبت دوم
6.بهمنی، مهدی، 1387، شیعیان عراق از انزوا تا حاکمیت،عراق نوین و تحولات خاورمیانه،محل نشر:مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نورتهران، نوبت دوم
7.جمراسی فراهانی، علی‌اصغر، 1374،بررسی مفاهیم نظری امنیت ملی، تهران: نشر مدیریت دولتی، نوبت اول
8.حافظ­نیا،محمدرضا؛ کاویانی­راد، مراد، 1385،افق‌های جدید در جغرافیای سیاسی،تهران: انتشارات سمت، چاپ اول.
9.خلیلی، رضا، 1386، مطالعات امنیتی، سیر تحول تدوین راهبرد، تهران: نشر پژوهشکده فارابی، نوبت دوم
10.  دارمی، سلیمه، 1388،خاورمیانه 7 ویژه تحولات عراق، تهران:مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران، اسفند 88نوبت اول
11.  ساوه درودی، مصطفی؛عباسی،محمد، 1386، مطالعات امنیتی و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران: پژوهشگاه مطالعات کاربردی فارابی، نوبت اول
12.  عزتی، عزت‌الله، 1384،تحلیلی بر ژئوپلیتیک ایران و عراق، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، چاپ دوم.
13.  عزتی، عزت‌الله، 1382، ژئواستراتژی، تهران: سمت، چاپ هفتم
14.  عیوضی، محمدرحیم، 1386، امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در فرایند جهانی‌شدن، تهران: نشر نی، نوبت سوم
15.  کریمی‌پور، یدالله؛محمدی،حمیدرضا، 1389،ژئوپلیتیک ناحیه‌گرایی و تقسیمات کشوری، تهران: نشر دانش­پویان جوان، چاپ سوم.
16.  کریمی­پور،یداﷲ، 1379،مقدمه­ای بر ایران و همسایگان (منابع تنش و تهدید)،محل نشر:تهران .انتشارات جهاد دانشگاه تربیت‌معلم، چاپ اول.
17.  مجتهدزاده، پیروز، 1381،جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، تهران: انتشارات سمت، نوبت دوم
18.  نامی، محمدعلی؛محمدپور،علی، 1387،جغرافیای کشور عراق با تأکید بر مسائل ژئوپلیتیک، تهران: انتشارت سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، چاپ اول.
ب- مقالات
19.  ابراهیمی، نبی‌الله، (1389)،«چشم‌انداز روابط کشورهای عرب با عراق جدید»، فصلنامه مطالعات راهبردی، محل نشر:تهران. ناشر: موسسه مطالعات راهبردی، سال سیزدهم ، شماره 47، صفحه 123-150
20.  اخوان‌کاظمی، مسعود؛عزیزی،پروانه،(1390)،«کردستان عراق هارتلند ژئوپلیتیکی اسرائیل»، فصلنامه راهبرد، محل نشر: تهران ناشر: موسسه مطالعات راهبردی ، سال بیستم، شماره 60، شماره صفحات.141-168
21.  پورسعید، فرزاد، (1389)،«برآورد استراتژیک عراق آینده»، فصلنامه مطالعات راهبردی، محل نشر:تهران، ناشر: موسسه مطالعات راهبردی سال سیزدهم، شماره اول، شماره صفحات.177-212
22.  تاج‌آبادی، حسین؛ دهنوی،مهدی،(1393)،«فدرالیزم عراق و امنیت ملی ایران، فرصت‌ها و چالش‌ها»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، محل نشر:شهرضا، ناشر:دانشگاه آزاد اسلامی، شماره 18، شماره صفحات.155-188
23.  حافظ­نیا، محمدرضا؛کاویانی،مراد،(1385)، «نقش هویت قومی در همبستگی ملی (مطالعه موردی قوم بلوچ)»،مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان،محل نشر: اصفهان ناشر: دانشگاه اصفهان شماره 1، شماره صفحات.15- 46
24.  حافظ­نیا، محمدرضا، (1386)،«تأثیر خودگردانی کردهای شمال عراق بر کشورهای همسایه»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، محل نشر:تهران، ناشر،انجمن جغرافیایی ایران. شماره 84، شماره صفحات.5-36
25.  حیدری‌عبدی، احمد،(1378)، «اتحادیه منطقه‌ای خلیج‌فارس موانع و مشکلات شکل‌گیری»، اطلاعات سیاسی-اقتصادی، محل نشر: تهران .ناشر،موسسه اطلاعات. شماره‌های 145 و 146، شماره صفحات.50-59
26.  خسروی، غلامرضا،(1388)، «مؤلفه‌های داخلی پایدار و مؤثر بر سیاست خارجی عراق جدید»، فصلنامه مطالعات راهبردی،محل نشر: تهران ناشر موسسه مطالعات راهبردی ، سال سیزدهم، شماره 47، شماره صفحات.1-25
27.  خلیلی، محسن و همکاران، (1391)،«مدل‌سازی ژنوم‌های ژئوپلیتیک تأثیرگذار بر سیاست خارجی ایران و عراق»، فصلنامه مطالعات جهان اسلام، محل نشر:تهران، ناشر: دانشگاه شاهد.سال اول، شماره سوم، شماره صفحات.17-44
28.  خلیلی، محسن و همکاران، (1392)،«ژنگان ژئوپلیتیک منطقه خلیج‌فارس، سنجش همگرایی/واگرایی درون منطقه‌ای با بهره‌گیری از تکنیک سوآت»، فصلنامه راهبرد، محل نشر: تهران. ناشر: مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام.،سال بیست و دوم، شماره 68، شماره صفحات.1-10
29.  دوست‌محمدی، احمد؛الغبان،احمد؛سالم،محمد،(1394)،«بررسی تأثیر گروه‌های شیعه بر عدم موفقیت طرح خاورمیانه جدید»، فصلنامه سیاست، محل نشر:تهران ناشر،دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران. شماره صفحات.655-677
30.  رمضان‌زاده، اکبر،(1389)،«روابط ایران و عراق پس از پایان جنگ مسائل و تحلیل­ها»، ماهنامه نگاه، محل نشر:تهران. پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس، شماره 16-15، شماره صفحات.23-29
31.  زیباکلام،صادق؛عبدالله‌پور،محمدرضا،(1388)،«بررسی نقش همگرایی کردها و شیعیان عراق در موفقیت سیاستگذاری‌های امنیتی ایران در قبال عراق»، فصلنامه سیاست، ، محل نشر:تهران ناشر،دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران دوره 39، شماره 4، شماره صفحات.47-62
32.  شریفیان، جمشید؛همایونی، محمدرضا؛ ملکی،بهروز،(1393)،«حاکمیت شیعی عراق و تأثیر آن بر امنیت سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی امنیت پژوهی، محل نشر:تهران، ناشر: دانشگاه فارابی، سال سیزدهم، شماره 48، شماره صفحات.(محرمانه ص2)
33.  عزتی، عزت‌الله؛ نانوا،سهیلا،(1390)،«بررسی تغییر ساختار سیاسی عراق از متمرکز به فدرالیسم و اثرات آن بر امنیت ملی ایران»، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، محل نشر:تهران ناشر، دانشگاه ازاد اسلامی،ر واحد علوم و تحقیقات تهران، سال هشتم، شماره 29، شماره صفحات.11-24
34.  قاسمی، فرهاد، (1389)،«مدل ژئوپلیتیک امنیت منطقه‌ای: مطالعه موردی خاورمیانه»، فصلنامه ژئوپلیتیک، محل نشر:تهران. ناشر: انجمن ژئوپلتیک ایران، سال ششم، شماره دوم، شماره صفحات.57-94
35.  قاسمی، محمدعلی، (1389)،«بازیگران مؤثر بر عراق آینده: منافع و سناریوها»، فصلنامه مطالعات راهبردی، محل نشر: تهران ناشر: موسسه مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، شماره اول، شماره صفحات.61-87
36.  غرایاق‌زندی، داوود، (1389)،«فرایند ملت ـ دولت سازی، شکل‌گیری هویت ملی و بازسازی در عراق: تجارب تاریخی و دورنمای آینده»، فصلنامه مطالعات راهبردی، محل نشر: تهران ناشر: موسسه مطالعات راهبردی،، سال سیزدهم، شماره اول، شماره صفحات.5-35
37.  کاظمی­پور، شهلا، (1376)، «جمعیت و امنیت ملی»، مجموعه مقالات همایش توسعه و امنیت عمومی، محل نشر:تهران .وزارت کشور، شماره صفحات.77-87
38.  کریمی پاشاکی، سجاد، (1391)،«چشم‌اندازهای سیاسی در تحلیل جغرافیای فضای مجازی»، مجموعه مقالات پنجمین کنگره انجمن جغرافیای سیاسی، رشت: دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، شماره صفحات.109-119
39.  کریمی‌پور، یدالله و همکاران، (1393)،«استراتژی ژئوپلیتیک و سد نفوذ دولت اسلامی در عراق (داعش)»، کنگره بین‌المللی جریان‌های افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام، قم: ناشر موسسه امام موسی کاظم ،2 و 3 آذرماه 1393، شماره صفحات.56-65
40.  کریمی‌پور، یدالله و همکاران، (1393)،«مدل تحلیلی شکل‌گیری و پویش‌های داعش بر اساس نظریه‌های آشوب و فراکتال»، کنگره بین‌المللی جریان‌های افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام، قم:ناشر،موسسه امام موسی کاظم2 و 3 آذرماه 1393، شماره صفحات. 590-603
41.  مرادیان، محسن، (1390)،«مدل‌سازی ریاضی برای سنجش امنیت خارجی، مطالعه موردی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه ژئوپلیتیک، محل نشر:تهران  ناشر: انجمن ژئوپلتیک ایران،  سال هفتم، شماره اول، شماره صفحات.
42.  منتظران، جاوید؛ قربانی،سعید، (1395)،«سناریوهای پیش روی تحولات ژئوپلیتیکی و تمامیت ارضی عراق و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، مجموعه مقالات همایش بین‌المللی بحران‌های ژئوپلیتیکی جهان اسلام، جلد دوم، تهران: دانشگاه شهید بهشتی،24 و 25 آبان‌ماه 1395، شماره صفحات.350-364
43.  یزدانی، عنایت‌الله؛ شیخون،احسان،(1392)، «بررسی الگوهای رفتاری عربستان سعودی نسبت به نقش‌یابی ژئوپلیتیک جمهوری اسلامی ایران در منطقه خلیج‌فارس (با تأکید بر تئوری سیبرنتیک)»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، محل نشر: مشهد ناشر: پژوهشکده امیرکبیر، سال 28، شماره 3، شماره صفحات.55-72
 
ج-  پایان­نامه
44.  سالارنژاد، مؤمن، (1389) تأثیر الگوی نظام سیاسی فدرال احتمالی عراق بر امنیت داخلی ایران،پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مشهد: دانشگاه فردوسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر شریعتی.
45.  سجادی، مرضیه، (1392)؛ همگرایی و واگرایی ایران و عراق جدید؛ سنجش وزن ایدئولوژی و منافع (2013-2003)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد در رشته علوم سیاسی، تهران:دانشگاه خوارزمی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
46.  کریمی‌پور، یدالله، (1371)، تحلیل ژئوپلیتیکی نواحی بحرانی سیستان و بلوچستان، پایان‌نامه دکتری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس،دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
 
 
 
    • تعداد مشاهده مقاله: 1,624
    • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,162
مطالعات سیاسی جهان اسلام
دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 22
شهریور 1396
صفحه 139-168
فایل ها
  • XML
  • اصل مقاله 324.86 K
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
آمار
  • تعداد مشاهده مقاله: 1,624
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,162

APA

علی پور, عباس , حیدری, جهانگیر و حاجیلو, محمد حسین . (1396). ایران و عراق نوین از منظر استراتژی ژئوپلیتیک (فرصت ها و چالش ها). مطالعات سیاسی جهان اسلام, 6(2), 139-168.

MLA

علی پور, عباس , , حیدری, جهانگیر , و حاجیلو, محمد حسین . "ایران و عراق نوین از منظر استراتژی ژئوپلیتیک (فرصت ها و چالش ها)", مطالعات سیاسی جهان اسلام, 6, 2, 1396, 139-168.

HARVARD

علی پور, عباس, حیدری, جهانگیر, حاجیلو, محمد حسین. (1396). 'ایران و عراق نوین از منظر استراتژی ژئوپلیتیک (فرصت ها و چالش ها)', مطالعات سیاسی جهان اسلام, 6(2), pp. 139-168.

CHICAGO

عباس علی پور , جهانگیر حیدری و محمد حسین حاجیلو, "ایران و عراق نوین از منظر استراتژی ژئوپلیتیک (فرصت ها و چالش ها)," مطالعات سیاسی جهان اسلام, 6 2 (1396): 139-168,

VANCOUVER

علی پور, عباس, حیدری, جهانگیر, حاجیلو, محمد حسین. ایران و عراق نوین از منظر استراتژی ژئوپلیتیک (فرصت ها و چالش ها). مطالعات سیاسی جهان اسلام, 1396; 6(2): 139-168.

  • صفحه اصلی
  • درباره نشریه
  • اعضای هیات تحریریه
  • ارسال مقاله
  • تماس با ما
  • نقشه سایت

اخبار و اعلانات

  • کسب رتبهQ1 فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام در پایگاه استناد ... 1398-12-10
  • رتبه بندی نشریات علمی 1397-02-18
  • پیگیری مقاله های ارسالی به فصلنامه 1396-09-12
  • هزینه چاپ مقاله در فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام 1396-09-12
  • رویکرد فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام 1393-07-02

Creative Commons License
نشریه مطالعات سیاسی جهان اسلام از قانون بین المللی کپی رایت Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY NC) پیروی میکند

اشتراک خبرنامه

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

© سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب